O DECRETO E A LINGUA

Cando aló polo mes de febrero do 2007, Feijoo rachou unilateralmente o consenso acadado encol do Decreto que ía regular o galego no ensino, tomou unha decisión que non só tivo consecuencias no seu contorno electoral, senón que introduxo en Galicia un debate que nunca se producirá e un enfrontamento que non atopara xamais abrigo entre nós ó longo da historia da nosa autonomía.Eran os tempos en que na madrileña rúa Génova se tiña optado por unha oposición belixerante hasta o extremo e a dereita mediática, con Losantos e Pedro J. á cabeza, axitaban a pantasma da ruptura do país, como argumento central contra o goberno de Zapatero.

O “se rompe España” acabou entrando tamén polas nosas fiestras; Feijoo sumouse á “doutrina Faes” e alentou protestas e manifestacións de grupos que nunca atoparan, nunha comunidade espontáneamente bilingüe e tolerante, un lugar no que inxectar o seu discurso do “segregacionismo lingüístico”. Si a todo isto sumamos a deficiente explicación que se fixo do Decreto anterior, e alguns erros de principiantes na toma de decisións gubernamentais e na súa traslación á cidadanía, teremos o cóctel que serviu en bandexa ó PP unha das súas liñas estratéxicas na oposición e na campaña electoral.

Gañadas as eleccións e incapaz de atopar un modelo pedagoxicamente rigoroso, Feijoo atópase coa contetación da meirande parte do país –incluída unha porción non cativa do PPdeG, que se resiste a abrazar unha tesis que sempre lles resultou allea – e con milleiros de persoas nas rúas dispostas a defender o galego como un elemento sustancial da súa historia, da sús cultura, da súa realidade, do seu país. A protesta de hoxe non é unha “movilización manipulada” senón a expresión de que o galego é algo máis que unha asignatura incómoda, máis aló do idioma que cadaquén fale na súa familia ou no seu traballo. A protesta de hoxe faise contra as medias verdades e as completas mentiras dos que foron construindo un entramado axitador que enfrentou ós cidadáns nunha cuestión que nunca formara parte da loita política.

Ó longo destes tres anos escoitamos unha e outra vez que os nenos máis pequenos “non entendían ós seus mestres”. Falso. O anterior Decreto recollía que no Ensino Infantil a lingua vehicular sería a maioritaria no entorno familiar dos nenos. Dixéronnos que os estudantes en Galicia tiñan peor ortografía en castelán por confundirse có galego. Falso. Os datos dos informes de rendimento escolar amosan que os escolares galegos teñen mellores notas que os de moitas CCAA monolingües, tamén nas asignaturas que teñen que ver coa compresión e a escritura. Díxose, en moitas ocasións, que o estudo nas dúas línguas podía enterpecer o aprendizaxe. Falso. É ben coñecido que os pequenos que aprenden nunha etapa temperá varios idiomas, melloran a súa capacidade para aprender línguas novas, como sucede en países multilungües: Suiza, Bélxica ou os países nórdicos (onde o inglés é tamén unha lingua vehicular).

Hoxe, en declaracións á prensa, Feijoo afirmaba que “tras a protesta nacionalista, Galicia seguirá sendo libre e bilingüe”. Engánase o señor Presidente doblemente na súa declaración. A manifestación desta mañá reuniu a decenas de miles de persoas, que nunha grande parte non temos unha ideoloxía nacionalista, que incluso somos castelán-falantes. Esa é precisamente a grandeza da protesta: que amosa o rexeitamento da meirande parte da sociedade galega ó uso da língua como elemento de confrontación e división; amosa o rexeitamento do ataque ó galego, mesmo por parte de quenes nos sentimos españois, orgullosos de selo e cómodos neste marco institucional. Esta mañá estábamos alí os que queremos que os nosos fillos sexan competentes en inglés, en arte e en xeografía, e tentaremos darlles unha formación libre e cosmopolita… pero tamén pensamos que o galego é cosmopolita, que forma parte da nosa riqueza cultural, desas oportunidades para ser “cidadáns do mundo” e desa potencia “do hispano” que cada día gaña peso no mundo anglosaxón.

Feijoo se engana se pensa que a liberdade e o bilingüismo están garantidos pola súa presencia na Xunta de Galicia ou polas bases dese Decreto tan contestado. Galicia é unha sociedade libre e democrática, que forma parte dunha España libre e democrática, que asumiu a transición, experimentou o expansionismo económico, contráese coa crise e consolida a alternancia política… unha sociedade que non precisa gobernantes con aspiracións de libertadores, senón políticos con máis ganas de unir e chegar a consensos que arrogantes con vocación de pasar á historia. Hoxe nas rúas de Santiago, milleiros de persoas normais, libres e bilingües, armónicas e cordiais en grados diversos, esixían respeto para un idioma, pero tamén para unha comunidade libre, bilingüe, armónica, cordial e tolerante. Seguramente a meirande parte compartían o mesmo sentimento que un día expresou Joan Manuel Serrat, cando lle preguntaron en qué idioma prefería cantar; o “noi do Poble Sec” contestou con claridade: “naquel no que mo prohíben”. Está claro.